سبک های موسیقی سنتی احساسات مختص به خود را دارند.
آهنگ و نوایی که در یک زمان مشخص به آن نیاز داریم.
شناخت سبک‌های موسیقی سنتی ایرانی برای ما به عنوان یک شنونده نغمه و یا نوای سنتی ضروری می باشد.
شناخت سبک های آهنگ سنتی به ما کمک می کند سلیقه موسیقیایی خود را شناخته و در عرصه موسیقی
تخصصی تر صحبت کنیم. زیرا یک شنونده متخصص روش تشخیص سبک‌های موسیقی سنتی را خوب می داند.
ما قصد داریم در ادامه سبک های مختلف موسیقی سنتی را به شما معرفی کنیم. با ما همراه باشید.
شما عزیزان می توانید برای آهنگسازی به سبک سنتی، کلاسیک و پاپ با ما تماس بگیرید.
موسیقی سنتی ایرانی
هر زمان نام و نشانه‌ای از آهنگ موسیقی سنتی بوده، همیشه به صورت موسیقی منظم و دارای ردیف و دستگاه
به گوش می رسیده است. نغمه یا نوای سنتی ایرانی که موسیقی اصیل کشور فارسی زبان است، به نام
موسیقی دستگاهی نیز یاد می شود که شامل آوازها، گوشه‌ها و… است.
نوای سنتی در فرهنگ محلی و آیین ایرانی ریشه دارد. نغمه‌هایی که با ساز دل نواخته می شود و به
گوش جان نیز شنیده می شوند. موسیقی سنتی از بزرگان موسیقی ایران مانند شجریان، باربد، بنان و نکیسا
با نواهایی ترکیب شده است که از دل بیرون می آیند و بر دل می نشینند.
تعریف کلی موسیقی سنتی
دارای قدمتی تاریخی می باشد که نسل به نسل و سینه به سینه منقل یافته و مورد پسند
عامه مردم بوده است. همچنین به عنوان نوای ایرانی سابقه چند هزار ساله دارد.
در ایران قدیم سه نوع موسیقی رواج داشته که عبارت بودند از:
- موسیقی آئینی یا دینی
- موسیقی بزمی
- موسیقی رزمی
سبک موسیقی سنتی برگرفته از فرهنگ و سنت‌ها می باشد که با گذر زمان تکامل یافته و به
شکل امروزی درآمده است.
هفت دستگاه موسیقی سنتی ایران
قطعات موسیقی ایرانی از تعدادی گوشه که با نظم خاصی پشت هم قرار گرفته اند،
تشکیل شده است. هر یک از این دستگاه موسیقی کوک مخصوص به خود را دارد که عبارتند از:
- سه گاه
- چهارگاه
- ماهور
- همایون
- دستگاه راست پنج گاه
- شور
- نوا
دستگاه سه گاه
یکی از قدیمی ترین دستگاه‌های نوای ایرانی است که تبار کهن تری نسبت به سایر دستگاه‌ها دارد.
اکثراً از این دستگاه‌ها برای نشان دادن غم و اندوه در قطعه موسیقی استفاده می کنند.
گوشه‌های دستگاه سه گانه عبارتند از: درآمد سه گاه، مثنوی، مسیحی، مویه، حزین.
دستگاه چهارگاه
آهنگ ساخته شده در دستگاه چهارگاه مختص افرادی می باشد که سحرخیز هستند و احساس خستگی
می کنند، زیرا باعث انرژی در آنها می شود. آوازهای دستگاه چهارگاه دارای صلابت و سر زندگی
هستند و مناسب آهنگ‌های حماسی هستند.
اسامی گوشه‌های این دستگاه، مویه، نغمه، زنگوله و … میباشد.
دستگاه ماهور
سرشار از شور زندگی هستند و آهنگ‌های شادتری دارد، حال آدمی را خوب می کند.
آواز دستگاه ماهور دارای احساس شجاعت و امیدواری است که آن را باوقار توصیف کرده اند.
دستگاه همایون
این دستگاه بسیار غم انگیز می باشد، همان طور که از نامش مشخص است، حالت
اشرافی و با وقاری در احساس موسیقی و یا نواها دارد. بسیاری از آهنگ‌ها و لالایی‌ها در این
دستگاه به اجرا در می آیند.
آوازهای دستگاه همایون با شکوه، آرام و جذاب توصیف کرده اند. مانند آواز شوشتری و…
دستگاه راست پنج گاه
یکی از ابزارهای قدیمی ایرانی می باشد که آهنگ‌های زیادی برای آن تهیه نشده و تقریباً
شبیه ماهور است. ولی تفاوتی اساسی از نظر نتها، فرودها و جمله بندی با این دستگاه دارد.
می توان از گوشه‌های راست پنج گاه، زنگوله، پروانه، لیلی و مجنون و غیره را نام برد.
دستگاه شور
بر اساس آن قطعات موسیقی زیادی ساخته شده است. مثل چهارمضراب‌ها،
تصنیف‌ها و غیره باعث می شود این دستگاه را از دیگر ابزارهای موسیقی متمایز کند و میتوان گفت
از بزرگترین دستگاه‌های موسیقی محسوب می شود. همچنین کرشمه، نغمه، سلمک، زیرکش سلمک از
گوشه‌های دستگاه شور هستند.
دستگاه نوا
برخلاف دستگاه‌های دیگر، این دستگاه نه زیاد شاد و نه زیاد غم انگیز می باشد و از نظر کوک به
دستگاه شور نزدیک است و با حالتی عرفانی و عمیق توصیف می شود.
اسامی گوشه‌های نوا، درآمدها، کرشمه، مجلسی، ناقوس و غیره هستند.
سبک‌های موسیقی سنتی
این نواهای سنتی عبارتند از پیش درآمد، درآمد، تصنیف، چهار مضراب، آواز و رِنک هستند.
در فرهنگ ایران محبوب ترین سبک‌های آهنگ سنتی، تصنیف و آواز می باشند.
مهمترین نقطه پیوند موسیقی و شعر ایرانی آواز است.
همچنین فرم چهار مضراب بسیار زیباست. هر یک از فرم‌ها و سبک‌های آهنگ ایرانی را
میتوان در دستگاه ها و گوشه‌های مختلف اجرا نمود.
جمع بندی
همانطور که گفته شد، سبک های موسیقی سنتی در زندگی نسل گذشته تا به الان از جایگاه
ویژه ای برخودار است. برای مثال از جشن سوران گرفته تا اذان می توانیم آثار آن را ببینیم.
هدف از جمع آوری این مطالب آشنایی با سبک های نواهای سنتی بود که هر کدام از آنها
تاثیر بسزای روی جان و روان مخاطب خود دارد و مورد پسند عامه مردم می باشد.
هر کسی دل به موسیقی‌های سنتی بدهد، پاداش آن را دریافت خواهد کرد.
اگر شما هم طرفدار این نوع سبک‌ها هستید و دنبال آهنگساز در زمینه سبک‌های سنتی
می گرددید می توانید همین حالا با ما تماس بگیرید.
